Abstract:
Trong khoảng thời gian 2 năm (8/1999 – 9/2001) hiện tượng xói lở - bồi tụ và
biến đổi địa hình vùng Cửa Đại đã xảy ra với cường độ lớn. Bờ bắc và bờ
nam Cửa Đại, mỗi bên có một đoạn dài khoảng 1.000 m bị xói lở nghiêm
trọng, biển lấn vào đất liền của hai xã Cẩm An và Duy Hải 150 m. Đồng
thời mỗi bên cũng có những khu bồi tụ rất quan trọng. Đuôi doi cát thôn
Phước Trạch (xã Cẩm An) được bồi thêm và kéo dài 140 m ép lòng sông hẹp
lại từ 500 m còn 360 m. Khu bồi tụ mũi An Lương ở phía nam là lớn nhất,
diện tích bồi lên đến 38,5 ha, mở rộng mũi ra xa khoảng 1.000 m. Lòng sông
sâu hơn, phát triển xa ra khơi và dịch chuyển về phía nam. Luồng được khơi
thông tiện lợi cho lưu thông ra vào cửa. Cửa sông dịch chuyển về phía nam
khoảng 70 m/năm. Bức tranh thạch động lực 1999 - 2001 mang tính
tiêu biểu cho sự biến động địa hình mạnh mẽ nhất đối với vùng Cửa Đại.
Nguyên nhân chủ yếu là do tác động của trường sóng N được tạo nên bởi gió
chính Bắc (trong bão và các đợt gió mùa mạnh) áp đảo các hướng gió khác.
Lưu lượng nước sông trong lũ cũng đóng góp phần quan trọng tạo nên bức
tranh toàn cảnh xói lở - bồi tụ và biến động địa hình vùng Cửa Đại, nhất là
đối với lòng sông ở khu vực cửa.
